cerkiew.pl, Ks. Igor Habura, 02 stycznia 2017
Koniec starego i początek nowego roku to dobry czas na podsumowania. Warto więc podsumować to, co w minionym 2016 roku działo się w najświętszym mieście świata – Jerozolimie, a dokładnie w jej sercu – w Bazylice Zmartwychwstania.
Bazylika Grobu to najważniejsza świątynia chrześcijańska. Położona jest w Dzielnicy Chrześcijańskiej na Starym Mieście Jerozolimy, w miejscu męki, ukrzyżowania, złożenia do grobu i zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. Pierwsza bazylika w tym miejscu została wybudowana w IV wieku z polecenia św. cesarza Konstantyna Wielkiego. Była ona trzykrotnie większa od współczesnej. Budowla konstantyńska została zniszczona przez Persów pod wodzą Chosrowa II Parwiza, który w 614 zdobył Jerozolimę. Za panowania cesarza Herakliusza Cerkiew – w mniejszych rozmiarach – odbudował patriarcha Modest. Bazylika została jednak doszczętnie zniszczona w 1009 roku na polecenie kalifa Al-Hakima. W 1099 roku krzyżowcy zdobyli Jerozolimę i na miejscu ruin wznieśli nową świątynię która stoi do dnia dzisiejszego.
Centrum Bazyliki Zmartwychwstania stanowi Kuwuklia – miniaturowa Cerkiew, w której wnętrzu znajduje się Grób Pański. Kuwuklia w obecnej postaci pochodzi z 1810 r. i powstała podczas odbudowy po pożarze, który zniszczył znaczną część bazyliki w 1808 r. Poprzednie wersje rotundy były kolejnymi replikami zastępującymi grób zburzony z rozkazu Al-Hakima w 1009 r.
W 2016 roku w Atenach na konsultacjach, w których uczestniczyli: arcybiskup Hieronim II, prawosławny patriarcha Jerozolimy Teofil III, franciszkański kustosz Ziemi Świętej o. Pierbattista Pizzaballa i ormiański patriarcha Jerozolimy Nurhan Manugian, a także eksperci, wskazano elementy konstrukcji kaplicy wymagające naprawy, a także czynniki wpływające na degradację jej stanu. Prace rozpoczęto 22 marca 2016 roku i mają zakończyć się wiosną 2017 roku. Prowadzi je zespół greckich naukowców z ateńskiej politechniki, wyspecjalizowanych w pracach nad zabytkami sakralnymi na Bliskim Wschodzie. Przez cały czas Grób Pański pozostanie dostępny dla pielgrzymów.
Marmurowa płyta grobu nie była podnoszona od przebudowy z początku XIX wieku, aż do października 2016, kiedy rozpoczęto prace remontowe sarkofagu i Grobu. Stare przekazy z XVI w. relacjonowały, że pod płytą znajduje się wnęka z czasów Konstantyna, pod nią kolejna płyta i dopiero właściwa komora grobowa. Wstępne informacje przekazane przez naukowców prowadzących prace renowacyjne potwierdzają, że przykryte marmurową płytą części grobu przetrwały do czasów współczesnych, a układ wnętrza jest zgodny ze wspomnianymi przekazami. 26 października 2016 roku naukowcy podnieśli płytę i dokonali wstępnej inspekcji komory, podczas której odnaleźli znaczną ilość materiału wypełniającego wnętrze. Film z odsłonięcia płyty Grobu można obejrzeć tutaj
Podczas trwających 60 godzin prac odsłonili kolejną marmurową płytę, na której powierzchni wyryty był znak krzyża. 28 października odsłonięto wnętrze samej niszy grobowej, w opinii naukowców – w stanie nienaruszonym. Fredrik Hiebert, archeolog National Geographic wskazuje, że odkrycie potwierdza tezę, iż przez wieki lokalizacja Grobu nie uległa przesunięciu. Naukowcy potwierdzili także istnienie wewnątrz Grobu pierwotnych ścian wapiennej jaskini.
